آفت دهان چیست و چگونه آن را در خانه درمان کنیم؟

33 36,168

آیا تابه‌حال آفت دهان را تجربه کرده‌اید؟ این زخم‌ها در دهان ممکن است دلایل متعددی داشته باشند، اما مهم‌ترین آن استرس است، به علت وجود رشته‌هایی اعصاب در زیر پوشش دهان، این آفت‌ها اغلب با درد و تورم همراه هستند. این زخم‌ها در ناحیه بافت دهانی، لثه‌ها و یا در داخل گونه‌ها و زیر لب‌ها ظاهر می‌شوند و در بیشتر مواقع در هنگام صحبت کردن و یا غذا خوردن فرد را دچار مشکل خواهند کرد.

شما می‌توانید با استفاده از برخی راهکارهای خانگی، این زخم‌های دهانی را بهبود ببخشید، اما اگر آفت دهان شما بیش از ۳ هفته باقی ماند و روند بهبودی در آن مشاهده نکردید، بهتراست به پزشک مراجعه کنید. برای بیشتر افراد زخم دهان در کمتر از ۲ هفته بهبود پیدا می‌کند.

علت دقیق آفت دهان کاملاً مشخص نیست و در هر فردی متفاوت است. با این حال برخی از دلایل شایع و متعددی وجود دارد که می‌تواند آفت دهان را به وجود آورده و یا آن را تشدید کند:

آفت دهان چرا به وجود می‌آید؟

  • پروتزهای دندانی ضعیف، و سایر تجهیزاتی که در دهان قرار گرفته و ممکن است به لثه و دهان فشار بیاورد مانند دندان مصنوعی نامناسب.
  • خوردن غذاهای خاص مانند شکلات، غذاهای تند، قهوه، بادام زمینی، بادام، توت فرنگی، پنیر، و آرد گندم.
  • خمیر دندان حاوی لوریل سولفات سدیم.
  • توقف سیگار: در برخی موارد وقتی شما برای اولین بار سیگار را کنار می‌گذارید؛ ممکن است آفت دهانی در دهانتان ایجاد شود.
  • استرس و اضطراب.
  • تغییرات هورمونی در دوران بارداری، بلوغ و یائسگی.
  • داروهای مقابله با درد.
  • عوامل ژنتیکی: حدود ۴۰ درصد افرادی که به آفت دهانی مبتلا می‌شوند، اذعان دارند که این اتفاق در بیشتر اعضای خانواده آن‌ها رخ می‌دهد.
  • برخی از افراد نیز ممکن است به دلیل برخی بیماری‌ها و یا فقدان تغذیه مناسب دچار زخم دهان شوند.
  • بیماری‌هایی مانند سلیاک و کرون، کمبود ویتامین B12 و کمبود آهن و یا سیستم ایمنی ضعیف می‌تواند آفت دهان ایجاد کند.
آیا زخم یا آفت دهان سرطانی است؟

سرطان دهان و زخم دهان در علائم و نشانه‌ها با هم تفاوت دارند؛ اما همان‌طور که اشاره کردیم زخم‌هایی که تا ۲ تا ۳ هفته بهبود پیدا نمی‌کنند و پایدار هستند نیاز به بررسی بیشتری خواهند داشت.

تفاوت‌های بارز بین زخم دهان و سرطان دهان
  • آفت دهان اغلب دردناک است اما در سرطان دهان این دردها حس نخواهد شد.
  • زخم دهان در کمتر از ۲ هفته بهبود پیدا می‌کند؛ درحالی‌که سرطان دهان بهبود پیدا نکرده و اغلب به‌مرور زمان گسترش می‌یابد.
  • علائم ناشی از سرطان دهان خشن و سخت هستند و به‌راحتی تمیز نمی‌شوند.
  • سرطان دهان اغلب ترکیبی از علائم قرمز و سفید است که در پشت زبان، لثه‌ها و یا گونه‌ها ظاهر می‌شود.
  • سرطان دهان اغلب به استفاده از نوشیدنی‌های سنگین و مصرف دخانیات مربوط است.
انواع آفت دهان

علائم آفت دهان بسته به نوع زخم با هم متفاوت است: زخم‌های استاندارد در گونه‌های داخلی ظاهر می‌شوند و در یک هفته و بدون مداخله پزشک بهبود پیدا می‌کنند. به‌طور کلی سه نوع آفت دهانی وجود دارد:

آفت هرپتی (HU)

این نوع آفت‌ها شباهتی با زخم‌های مرتبط با تب‌خال دارند، اما برخلاف تب‌خال مسری نیستند، آفت هرپتی فرم بسیار نادر است و به صورت بسیار محدود در برخی افراد مشاهده می‌شود.

علائم آفت‌های هرپتی:
  • به صورت زخم‌های شدید در دهان ظاهر می‌شوند.
  • عود زخم بسیار سریع است، بنابراین به نظر می‌رسد عفونت دارد.
  • افزایش در اندازه به‌سرعت رخ می‌دهد، در نهایت به یک زخم بزرگ و پراکنده منجر می‌شود.
  • ۱۰ روز یا بیشتر برای بهبودی زمان نیاز دارد.
  • در هر نقطه از دهان ظاهر می‌شود.
  • این نوع آفت‌ها در زنان بیشتر از مردان یافت می‌شوند و در بزرگ‌سالان و افراد مسن بیشتر است.
آفت مینور یا کوچک

این نوع افت می‌تواند اندازه‌ای در حدود ۲ تا ۸ میلی‌متر داشته باشد. این زخم‌ها معمولاً تا ۲ هفته طول می‌کشند و درد جزئی دارند.

آفت‌های بزرگ

اندازه زائده‌های این نوع آفت بیش از یک سانتی‌متر است و مدت بهبودی آن بیش از ۱۴ روز می‌باشد، به صورتی که گاه ممکن است فرد ۲ الی ۳ ماه درگیر آن باشد. این آفت‌ها از شیوع کم‌تری برخوردارند.

علائم آفت کوچک و بزرگ:
  • یک یا چند زخم دردناکی که ممکن است بر گونه‌ها، سقف دهان یا زبان ظاهر شوند.
  • ظاهر ضایعات به صورت گرد است که لبه‌های قرمز دارند و در وسط زرد، سفید یا خاکستری هستند.
  • در طی شیوع‌های شدید زخم دهان، برخی افراد ممکن است دچار تب، کسالت و تورم شوند.
درمان خانگی آفت دهان

افرادی که به دلیل آفت دهان به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند؛ در بیشتر مواقع دندان‌پزشک راه حل‌هایی برای کاهش درد و تورم تجویز خواهد کرد. ممکن است یک دهان‌شویه ضد میکروب و یا یک پماد به شما بدهد تا مستقیم بر ناحیه زخم اعمال کنید تا تورم و درد آن کم شود. اما اگر به پزشک دسترسی ندارید و در منزل هستید می‌توانید با استفاده از چند راهکار خانگی، آفت دهان را درمان کنید.

عسل:

عسل برای درمان آفت دهان

مقداری عسل بردارید و آن را در منطقه زخم خود قرار دهید و بعد از چند ساعت این کار را تکرار کنید. عسل دارای خواص ضد باکتریایی و زخم است و به بهبود آفت دهان کمک می‌کند.

جوش شیرین

جوش شیرین به درمان آفت دهان کمک می‌کند

یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین را با چند قطره آب مخلوط کرده و یک خمیر درست کنید و خمیر را دقیقاً روی زخم قرار دهید و بعد از چند دقیقه با آب بشویید. جوش شیرین باعث کاهش درد و تسریع روند بهبودی شما خواهد شد.

روغن نارگیل

مقدار کمی روغن نارگیل را روی زخمتان بمالید و این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید. روغن نارگیل حاوی ترکیبات ضد میکروبی و ضد التهابی است که به درمان آفت دهان کمک می‌کند.

سرکه سیب

درمان منافذ باز

هیچ‌وقت سرکه سیب را مستقیم با دندانتان تماس ندهید، زیرا باعث خوردگی مینای دندان خواهد شد. شما می‌توانید چند قطره از این سرکه را به همراه نصف فنجان آب گرم رقیق کرده و برای چند دقیقه در دهانتان قرقره کنید و آن را خارج کرده و دهانتان را بشویید. این کار را می‌توانید هر روز صبح و عصر تکرار کنید. اسیدی بودن سرکه سیب باعث می‌شود تا زخم‌های دهان بهتر شده و میکروب‌ها از بین بروند.

دانه گشنیز

یک قاشق چای‌خوری از دانه گشنیز را در یک فنجان آب جوش بریزید. در نهایت آن را از صافی عبور داده و بعد از ولرم شدن قرقره کنید. سه تا ۴ بار در روز این کار را تکرار کنید، این روش برای تسکین و بهبود زخم‌های دهانی بسیار مفید است.

زاج سفید

زاج سفید به دلیل خواص میکروبی در درمان آفت دهانی استفاده می‌شود

زاج را پودر کرده و با آب به صورت خمیر دربیاورید و در نهایت آن را بر روی زخم دهانتان قرار دهید و در نهایت بعد از ۲ دقیقه آن را خارج کرده و دهانتان را بشویید. زاج سفید دارای خواص ضد میکروبی است.

آب نمک

آب نمک یک درمان خانگی رایج برای انواع مشکلات دهانی است. چند قاشق نمک را در مقداری آب ولرم مخلوط کرده و در دهانتان قرقره کنید. در نهایت آب را خارج کرده و دهانتان را آب کشی کنید. این محلول باعث ضد عفونی کردن دهان و بهبود زخمتان می‌شود. نمک دارای خواص ضد عفونی کننده است.

خمیر دندان

خمیر دندان بدون سولفات سدیم نیز می‌تواند با خاصیت ضد باکتریایی و ضد میکروبی خود زخمتان را درمان کند.

آب پرتقال تازه

یک عدد پرتقال را آب بگیرید و میل کنید. ویتامین C موجود در پرتقال می‌تواند به بهبود زخم بدنتان کمک کند. این ویتامین سیستم ایمنی بدن را قوی‌تر کرده و شما را در برابر انواع عفونت‌ها از جمله زخم دهان قوی‌تر می‌کند.

گل میخک

روغن میخک برای درمان آفت دهانی به کار می‌رود

اندکی روغن گل میخک را بر روی زخمتان قرار دهید تا جذب شود. در نهایت دهانتان را با آب گرم بشویید. این روغن دارای خواص ضد میکروبی و شفابخشی برای زخم‌های دهان است.

پودر فلفل Cayenne

یک مقدار از فلفل قرمز را بر روی زخم خود قرار دهید تا چند لحظه باقی بماند و سپس آبکشی کنید. فلفل Cayenne به‌عنوان یک درمان خانگی برای کنترل درد به کار گرفته می‌شود. این ماده حاوی کپسایسین است که باعث گرم شدن می‌شود که هر میکروب موجود در محل زخم دهان را از بین می‌برد؛ البته مراقب باشید که فلفل Cayenne باعث سوزش و خارش می‌شود.

زردچوبه

مقداری از پودر زردچوبه را با آب مخلوط کرده و یک خمیر ایجاد کنید و آن را برای دو تا سه دقیقه بر روی زخم قرار دهید و در نهایت آب کشی نمایید. زردچوبه یک ماده ضد عفونی کننده شناخته شده است که برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شود، خواص ضد التهابی و ضد میکروبی آن می‌تواند به بهبود آفت دهان کمک کند.

سیر

آلیسین موجود در سیر برای درمان آفت دهان بسیار مناسب است

مقداری از سیر را روی زخم قرار داده و به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه صبر کنید. این کار را دو تا سه بار در روز تکرار نمایید سیر نیز به‌عنوان یک درمان طبیعی برای عفونت‌ها است و به علت قابلیت ضد باکتریایی قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آلیسین موجود در سیر این وظیفه مهم را بر عهده دارد.

نمک حمام یا نمک Epsom

مقداری از نمک حمام را با آب مخلوط کرده و دهانتان را با آن شست‌وشو دهید. نمک اپسوم حاوی مواد معدنی است که در بر روی زخم دهان، اثر ضد باکتری دارند.

کلم

مقداری کلم را در آب بجوشانید و اجازه دهید تا آب آن غلیظ شود. در نهایت بعد از خنک شدن مایع از آن برای قرقره کردن استفاده کنید. آب کلم باعث تسکین درد شما می‌شود. در واقع این مایع دارای ترکیبات ضد التهابی است که بهبود زخم شما را سرعت می‌بخشد.

چه مواد غذایی را بیشتر مصرف کنیم؟

وقتی دچار آفت دهان می‌شوید می‌توانید با مصرف برخی از مواد غذایی تا حدودی ‌این التهاب را کم کرده و روند بهبودی را سریع‌تر کنید.

  • سبزی‌هایی مانند کلم، سبزی‌ها با برگ سبز، کلم بروکلی، سیب زمینی و ویتامین c و غذاهای حاوی کلسیم مانند ماست، شیر و مرکبات بیشتری مصرف کنید.
  • میوه‌هایی مانند موز، سیب، کدو تنبل، پاپایا و گریپ فروت برای شما مفید است.
  • غذاهای غنی از ویتامین B مانند تخم‌مرغ، شیر برنج و شیر سویا بخورید.
روش‌های پیشگیری از آفت دهان

زخم‌های دهان اصولاً هیچ راه پیشگیرانه و یا درمان مشخصی ندارند و ممکن است در طول زندگی‌تان بارها رخ دهند. اما با استفاده از برخی از راهکارها می‌توانید احتمال ابتلا به این زخم‌ها را در بدنتان کم کنید.

  • در صورت بروز، از مصرف مواد غذایی اسیدی و یا ادویه‌دار خودداری کنید.
  • درصورتی‌که مستعد آفت دهانی هستید، غذاهایی مانند شکلات، غذاهای تند، قهوه، بادام زمینی، پنیر و آرد گندم مصرف نکنید.
  • از خمیر دندان حاوی سدیم سولفات استفاده نکنید.
  • روزانه از مسواک و نخ دندان استفاده کنید. بهتر است مسواکتان نرم باشد.
  • دهان‌شویه نیز یک راه حل برای جلوگیری از بروز این زخم‌ها است.
  • علاوه بر درمان‌های فیزیکی بهتر است از نظر استرس و اضطراب نیز زندگی خود را مدیریت کرده و کمتر در شرایط نامساعد و مضطرب قرار بگیرید.
در چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در این شرایط بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

  • اگر در چند قسمت از دهانتان زخم‌هایی مشاهده می‌کنید که هیچ دردی ندارند.
  • زخم‌های غیرمعمولی که در قسمت‌های مختلف دهان مشاهده می‌شود.
  • زخم‌هایی که به‌مرور گسترش می‌یابند.
  • زخم‌هایی که تا ۳ هفته هیچ علائم بهبودی در آن‌ها ظاهر نشده است.
  • درصورتی‌که این زخم‌ها با علائمی مانند تب همراه هستند.
  • زخم‌هایی که بعد از مصرف یک دارو جدید ظاهر شده‌اند.

معمولاً آفت‌های دهانی تمایل به بهبودی دارند و بعد از مدتی درد آن کم شده و بهبود پیدا می‌کنند. در این راستا برخی از پمادهای ضد درد و تورم برای آفت وجود دارد که به‌راحتی می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید، اما آنچه که اهمیت دارد زندگی سالم و بدون استرس و اضطراب است.

منبع: بلاگ بورسیکا

 

در بورسیکا بخوانید: چگونه بوی بد دهان را از بین ببریم؟
در بورسیکا بخوانید: معرفی بهترین مسواک برقی‌های موجود در بازار
در بورسیکا بخوانید: معرفی خواص خرمالو این میوه خوشمزه پاییزی
33 Comments
  1. goli گفته:

    سلام دوستان همیشه افت میزدم .ولی از روزی که به خاطر کبد چرب سکنجبین خوردم شاید ۵ ماه یه بار شاید افت بزنم .سکنجین یعنی یه قاشق عسل و یک قاشق عرق نعنا و یه دو قاشق سرکه باهم مخلوط کنید داخلش تخم شربتی هم بریزید یه نوشیدنی عالی –
    یه راه دیگه هم این که فهمیدم آفت حداقل ۱۰-الی ۱۵ روز طول میکشه تا خوب بشه ولی من یه سرنگ تمیز از داروخانه میخرم و با سوزن اون سرنک یه خراش کوچک روی آفت میدم که خونش و چرک داخل که دیده نمیشه یا همون عفونت در بیاد بیرون و فرداش دقیقا دیگه سوزش نداره و روز سوم خوب میشه چون با این کار عفونت خالی میشه . به امید خوب شدن همه مریض ها

  2. میثم گفته:

    بر حسب تجربه با قطعیت عرض کنم که بهترین درمان برای آفت دهان، گذاشتن «قره قوروت» سنتی و اصل و سیاه بر روی آن است. تأثیر آن باورنکردنی است.

  3. reza گفته:

    سماق معجزه میکنه

  4. افسانه گفته:

    سلام دوستان. من حداقل ماهی یکبار دچار آفت دهان میشم. بهترین داروی گیاهی که فقط با دوبار استفاده آفت رو از بین میبره و مثل آب روی آتش میمونه گیاه فولوس میباشد. این گیاه رو از عطاری بخرید و داخل یک لیوان آب جوش بریزید و بعد از یک ربع مثل دهانشویه ازش استفاده کنید.

  5. جهان آرا گفته:

    چند سال پیش یک دارویی مصرف کردم بنام ORALMEDIC که دارای قطره ایی هست که بمحض تماس با آفت پس از یک سوزش چند ثانیه ایی دیگر هیچ دردی از آفت باقی نمیمونه. البته قیمتش گران است. این دارو مثل یک پوشش جلدی عمل میکنه یعنی پوششی روی آفت بوجود میاره که در حالیکه روند ترمیم طبیعی آن طی میشه ولی بخاطر وجود این پوشش جلدی شما هیچ دردی احساس نمیکنید.

  6. محمد قاسمی باقرابادی گفته:

    سلام ۹۰ درصد آفت ها به علت کمبود ویتامین D بدن است. شک نکنید . امتحان کنید. تست جواب .

  7. متین سپهری گفته:

    بهترین راه پیشگیری از آفت های دهان این است که قبل از اینکه آفت دهان سر باز کند مقداری نمک روی آن بریزید
    معمولاً آفت های دهان قبل از اینکه سر باز کند ناحیه ای را که در آن قرار دارد را ملتهب می کند و بعد از چند روز همان ناحیه ملتهب تبدیل به زخم یا همان آفت دهان می شود
    روی ناحیه ملتهب شده مقداری نمک بریزید و اجازه بدهید چند دقیقه نمک در مهل ملتهب شده باقی بماند
    ممکنه کمی سوزش داشته باشه اما فایده اش اینه که آفت دهان قبل از اینکه سر باز کند بهبود می یابد
    این را بنده تجربه کرده ام و آن را به شما توصیه میکنم

  8. رضاشاه جانی گفته:

    آقا من یه تجربه دارم که واقعا علت آفت دهان رو نشون می ده به نظر من انگشت کردن داخل بینی به کرار باعث آفت دهان می شود می تونید امتحان کنید..عزیزم نتیجه گرفتید مدیونید این نظر منو پخش نکنید …

  9. رضا گفته:

    سلام
    من با خوردن میوه های با طبع سرد مثل آلو، گیلاس،؛ زردآلو و مانند آنها دهانم آفت می زند. امیدوارم این تجربه به بقیه کمک کند…

  10. Babi گفته:

    سلام. من قبلا خیلی آفت می زدم ولی الان خیلی کمتر شده. تجربیات درمانی من:
    ۱- اگر زیاد آفت می زنید بویژه بزرگ هم باشه بهتره پیش به روماتولوژیست برید برای تست بیماری بحجت.
    ۲- کمبود خواب باعث آفت میشه.
    ۳- دندان خراب باعث آفت میشه.
    ۴- با نمک مسواک بزنید بعضی وقت ها. به نظر من خمیر دندون ها فقط یه Hoax هستند با یه ترن اوور مالی زباد برای صاحبان ثروت .
    ۵- بیماری کرون( التهاب روده) باعث آفت می شه. علایم کرون Chron و بحجت Behcet خیلی شبیه هم هستند.( منبع: سایت بیمارستان جان هاپکینز- عمرا دکترهای ایرانی اینو بدونن).
    ۶-خوردن ترکیب روغن زیتون+فلفل سیاه+زردچوبه خواص ضد التهابی زیادی داره. ( متاسفانه اکثر روغن زیتون های بازار تقلبی اند. ریشه زردچوبه رو خودتون بگیرین و رنده کنید.اکثرا تقلبی اند و از نون سنگگ و رنگ درست می شن مگه اینکه جلوی خودتون آسیاب کنند).
    ۷-به محض زدن آفت سریعا مقداری نمک روش بزارین و فشارش بدین.
    ۸-قبلا Oral Medic وارد میشد بعدش یه شرکت ایرانی اونو مهندسی معکوس کرد و یه محصول مشابه تولید کرد که ۳۰% اون هم کارایی نداره.
    ۹- پماد آلمانی Von A Haftsalbe اگه گیروتون بیاد عالیه.
    ۱۰-ماهیتابه های تفلون خراب و خش دار رو دور بندازین. فلزات سنگین داخل تفلون رابطه مستقیم با بیماری های روده دارن. از ظروف استیل یا پیرکس استفاده کنید. البته “تفال” ماهیتابه فاقد فلزات سنگین داره که گرونه.
    ۱۱- اگه بیماری کرون داربن و آفت می زنید با مشورت یه روماتولوژیست مشهور از داروی جدید بیولوژیکی (Adalimumab (Humora استفاده کنید.معجزه می کنه.
    ۱۲-مدیتیشن کار کنید. “ریکی” رو پیش یه استاد که مدرک بین المللی داره یاد بگیرین و خود درمانی کنید(برای همه بیماری ها) .این روش عالیه.
    ۱۳- موسیقی های باینورال از نوع Healing گوش بدین ( ترجیحا فرکانس ۴۴۴hz).برای همه بیماری هاعالیه.
    ۱۴- وزرش کنید. ایروبیک عالیه.
    ۱۵- گوشه گیر نباشید. اجتماعی باشین.

    اگه جواب گرفتین منو دعا کنید. (-۰:

  11. مهرداد گفته:

    سلام.

    درمان آفت دهان بسیار آسان است و همۀ پزشکان و داروسازان آن را می دانند اما اکثر آنها به شما نخواهند گفت، زیرا:

    ۱) اگر خودتان عناصر دارویی آن را بخرید و ترکیب کنید، یک داروی ترکیبی آسان و ارزان خواهد ولی پزشکان و داروسازان ترجیح می دهند داروهای گران قیمت و بی اثری را که باعث سود بیشتری می شوند به درمانجویان بفروشند.

    ۲) خودشان همین ترکیب را درست خواهند کرد و به شما خواهند داد اما با قیمتی گزاف. مثلا، دو سال پیش یکی از داروسازان عزیز کشورمان برای این داروی بسیار آسان ۶۰ هزار تومان از یکی از دوستان ما گرفته بود.

    اما داروی ترکیبی:

    ۱) شیشه شربت دیفن هیدرامین

    ۲) ۱۰ عدد کپسول تتراسایکلین ۲۵۰

    ۳) یک عدد آمپول بتامتازون

    بطری دیفن هیدرامین را باز کنید، محتویات ۱۰ عدد کپسول تتراسایکلین را در آن خالی کنید. بعد، آمپول بتامتاوزن را بشکنید و مایع آن را نیز در شربت دیفن هیدرامین بریزید. محلول را بهم بزنید. یک جرعه از آن را در دهان بریزید و به مدت ۵ دقیقه در کلّ دهان بچرخانید. بعد، دهان خود را خالی کنید اما دهانتان را نشویید. هر ۸ ساعت این کار را تکرار کنید. معمولا در همان دفعۀ اول یا نهایتا دفعۀ دوم، درد از بین می رود و آفت ظرف حداکثر ۲ روز از بین می رود، اگر هم در عرض ۲ روز از بین نرود، آنقدر بدونِ درد خواهد شد که اصلا یادتان می رود آفت در دهانتان است.

    به هنگام شکستن آمپول بتامتاوزن مواظب باشید به دستتان آسیب نرسانید.

    مهرداد حسینی (پزشک عمومی)

دیدگاه شما؟

ایمیل شما منتشر نخواهد شد