چای یکی از نوشیدنی‌های موردعلاقه ایرانی‌ها است که در جهان نیز طرفداران زیادی دارد. کتری و قوری از وسایل سنتی دم کردن چای هستند که در هر خانه ایرانی یافت می‌شود، امروزه وسایل راحت‌تری برای دم کردن چای به وجود آمده است که یکی از این وسایل چای‌ساز نام دارد. البته برخی از افراد عقیده دارند که دم کردن چای تنها در قوری و کتری، طعم اصلی و دل‌نشینی دارد اما این کار اندکی زمان‌بر است و در صوتی که مهمان‌های زیادی داشته باشید استفاده از کتری و قوری سخت می‌شود. بنابراین با انتخاب یک چای‌ساز خوب و باکیفیت می‌توانید چای خوشمزه و خوش عطری را در زمان کم و مقدار زیاد دم کنید و از آن لذت ببرید. در این راهنما قصد داریم در مورد نکات مهم در هنگام خرید چای‌ساز حرف بزنیم و یک راهنمای خرید کامل را ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
چای‌ساز یک وسیله امن و سریع برای دم کردن چای و انواع دم‌نوش‌ها است که به‌صورت سنتی از یک کتری و قوری تشکیل شده است که البته برخی از مدل‌های جدیدتر آن فاقد قوری هستند. کتری به‌وسیله المنت‌های داخل آن گرم می‌شود و این گرما یا از طریق صفحه‌ای که قوری روی آن قرار گرفته و یا از طریق بدنه کتری به قوری منتقل شده و چای دم می‌کشد. در این وسیله از یک مدار الکترونیکی ساده استفاده می‌شود که باعث گرم شدن آب شده و در نتیجه دم‌نوش به عمل می‌آید. درصورتی‌که آب کتری تمام شود به‌منظور ایمنی بیشتر کتری خاموش می‌شود تا خطری شما را تهدید نکند.
انواع چای‌ساز
چای‌ساز به‌صورت کتری و قوری بالا و پایین
در این نوع چای‌ساز، قوری بر روی کتری قرار می‌گیرد؛ در این صورت کتری با استفاده از گرمای حاصل از المنت‌ها به جوش می‌آید و بخار حاصل از آن باعث می‌شود تا چای درون قوری نیز دم بکشد. در این صورت مشکل جوشانده شدن چای وجود ندارد و چای عطروطعم خود را از دست نمی‌دهد. البته اگر این نوع چای‌ساز را برای خانه تهیه می‌کنید ارتفاع آن را نیز در نظر داشته باشید.
چای‌ساز صفحه‌ای
چای‌ساز صفحه‌ای یا استند دار، نمونه‌ای دیگر از چای‌سازهای رایج در بازار هستند؛ در طراحی این چای‌ساز از یک صفحه و یا همان استند استفاده شده که هم کتری و هم قوری بر روی آن قرار می‌گیرد. در این صورت با توجه به المنت‌هایی که در صفحه قرار دارد با ورود جریان برق صفحه گرم شده و کتری و قوی را گرم می‌کند. یکی از معایب این نوع چای‌سازها اعمال گرمای مستقیم به قوری است؛ در این صورت ممکن است چای جوشانده شود و رنگ و طعم خود را از دست بدهد.
چای‌ساز بدون قوری
این چای‌سازها شکل مدرن‌تری دارند و به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که قوری درون کتری قرار می‌گیرد، در این شرایط چای را درون محفظه قوری می‌ریزند که در داخل کتری قرار دارند و با توجه به بخار آب به وجود آمده از کتری، چای دم می‌کشد. اغلب این چای‌سازها به‌صورت شیشه و پیرکس طراحی می‌شوند تا محفظه قوری داخلی مشخص باشد.
نوع چای‌ساز
با توجه به اطلاعاتی که در قسمت بالا در اختیار شما قرار دادیم این چای‌سازها در سه نوع عرضه می‌شوند. مدل کتری و قوری که به‌صورت روی هم قرار می‌گیرند؛ دارای عطروطعم بهتری است زیرا چای در معرض حرارت مستقیم قرار نمی‌گیرد و به‌اصطلاح نمی‌جوشد. مدل‌های استند دار، شکیل‌تر هستند و برای استفاده در آشپزخانه مناسب‌ترند اما باید حواستان جمع باشد تا قوری برای مدت طولانی روی استند قرار نگیرد و چای نجوشد. مدل‌های بدون قوری نیز نمونه کاربردی دیگری هستند؛ اغلب اندازه آن‌ها کوچک‌تر است. بنابراین با توجه به نوع نیاز، قابلیت‌ها، اندازه، کیفیت چای، قیمت و ظاهر یک مدل متناسب را انتخاب کنید.
جنس چای‌ساز
چای‌سازهای موجود در بازار در جنس‌های متنوعی مانند پلاستیکی، پیرکس و شیشه، سرامیک و استیل موجود می‌باشند که هر کدام از آن‌ها مزایا و معایب خاص خودش را دارد.
چای‌سازهای استیل، پیرکس و سرامیکی کیفیت بهتری دارند، نوع پلاستیکی ممکن است به چای طعم و بوی نامطلوبی دهد. درصورتی‌که از چای‌ساز استیل استفاده می‌کنید مراقب باشید تا دست و بدنتان با آن تماس نداشته باشد چون به‌شدت گرم می‌شود. نمونه‌های شیشه‌ای و پیرکس نیز نسبت به بقیه مدل‌ها آسیب‌پذیرتر هستند. اگر جنس قوری شیشه است؛ باید مقاوم باشد تا در برابر گرما آسیب ندیده و دچار شکستگی نشود. دسته چای‌ساز بهتر به‌صورت پلاستیک ساخته شود تا گرما را منتقل نکند. حرارت نیز به این قسمت از بدنه آسیب وارد نمی‌کند. بنابراین از هر نوع مدل و جنسی انتخاب می‌کنید بهتر است بهترین و باکیفیت‌ترین آن را انتخاب کنید تا حادثه‌ای برایتان رخ ندهد و ایمنی و کیفیت چای بیشتر باشد.
طراحی زیبا و ارگونومی
از آنجا که چای‌ساز هر روز استفاده می‌شود و در معرض دید است، بهتر است مدل‌های زیبا و متناسب با آشپزخانه خود را خریداری کنید. همان‌طور که اشاره شد، مدل‌های استند دار مدرن‌تر و شیک‌تر هستند؛ اما کیفیت چای در آن اندکی ضعیف‌تر است. طراحی قوری باید به‌گونه‌ای باشد که دسته‌ی راحتی داشته باشد تا به راحتی در دست قرار بگیرد و باعث ناراحتی نشود.
اندازه کتری و قوری در چای‌ساز
اندازه چای‌ساز نیز باید متناسب با نیازتان انتخاب شود. اگر خانواده پرجمعیتی دارید و یا تعداد مهمان‌های زیادی به خانه‌تان می‌آیند، بهتر است از مدل‌های بزرگ‌تر استفاده کنید. اما اگر کم‌جمعیت هستید، نمونه‌های کوچک‌تر برایتان بهتر است و باعث صرفه‌جویی در مصرف برق و آب می‌شود.
قوری چای‌ساز دارای صافی
بهتر است قوری چای‌ساز دارای صافی باشد تا تفاله‌ها را از چای جدا کرده و همچنین باعث ایجاد چربی بر روی سطح نوشیدنی نشود. برخی از این صافی‌ها به‌صورت ثابت و برخی قابل جدا شدن و پرتابل هستند؛ البته نمونه‌هایی که صافی آن جدا می‌شود برای شست‌وشو راحت‌تر هستند. این صافی‌ها به دلیل اینکه در تماس با مایعات می‌باشند، بهتر است از نوع ضدزنگ و ضد رسوب انتخاب شوند.
فیلتر کتری
بر اثر جوشیدن آب برای مدت طولانی رسوباتی در کتری ایجاد می‌شوند که به مرور بیشتر شده و بر طعم چای تأثیر می‌گذارد و مقداری از آن نیز وارد فنجان چای خواهد شد. در این میان بهتر است از کتری‌های فیلتردار استفاده شود که این فیلترها در دهانه خروجی آب قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند که رسوبات و جرم آب موجود در کتری وارد لیوان چای نشود. بهتر است این فیلترها قابل جداسازی باشند تا بعد از مدتی آن را جدا کرده و تمیز کنید.
درپوش کتری
در مدل‌هایی که قوری بالای کتری قرار می‌گیرد؛ در نظر داشته باشید که کتری دارای درپوش جداگانه باشد و یا درپوش قوری، قابلیت استفاده بر روی کتری را نیز داشته باشد.
گرم نگه‌داشتن چای در مدت زمان طولانی
با استفاده از این قابلیت می‌توانید در مدت زمان طولانی آب کتری را گرم نگه دارید؛ در واقع کتری در نقطه‌ای نزدیک به جوش قرار می‌گیرد و نمی‌جوشد. در این صورت شما همیشه چای گرم دارید اما به علت جوشیدن آب، مزه و عطر آن از بین نمی‌رود.
قابلیت اتوماتیک قطع خودکار چای‌ساز
در این صورت وقتی آب درون چای‌ساز به نقطه‌جوش برسد، چای‌ساز به‌صورت اتوماتیک خاموش شده و به حالت گرم‌کننده می‌رود تا آب گرم نگه داشته شود. به علت جوشیدن زیاد ممکن است آب بخار شود؛ در واقع آب گرم است اما نمی‌جوشد.
قابلیت خاموشی خودکار
این قابلیت برای ایمنی چای‌ساز بسیار اهمیت دارد، در این صورت به علت بخار شدن آب، چای‌ساز به‌صورت خودکار سیستم جریان برق را قطع می‌کند تا حادثه‌ای پیش نیاید.
دکمه مکث
با استفاده از دکمه مکث در چای‌ساز می‌توانید برای چند لحظه فرایند گرمایشی چای‌ساز را قطع کرده و در صورت لزوم به آن آب اضافه کنید و دوباره چای‌ساز شروع به کار کند. اضافه کردن آب به چای‌ساز در حال کار خطرناک است و بهتر است از دکمه مکث استفاده کنید و یا در ابتدا آن را پر از آب کرده و سپس روشن نمایید.
قابلیت تنظیم زمان و دمای چای‌ساز
این قابلیت بسیار کاربردی است و شما می‌توانید زمان روشن کردن چای‌ساز را تنظیم کنید تا در زمان مشخص روشن شود. علاوه بر این شما می‌توانید دمای چای‌ساز را نیز تنظیم کنید تا در مدت زمان کمتر یا بیشتری آب را به جوش آورد. در این صورت شما قادر هستید در فرایند جوش آوردن آب و دم کشیدن چای، از درجه حرارت‌های سفارشی و متناسب با نیازتان استفاده کنید. با استفاده از دکمه تنظیم چای‌ساز می‌توانید دستگاه را تنظیم کنید تا به‌طور خودکار چای را آماده کند.
تایمر خاموشی چای‌ساز
تایمر یکی از قابلیت‌های چای‌سازهای قابل تنظیم است؛ این قابلیت ایمنی دستگاه را تضمین می‌کند. در این صورت می‌توانید تنظیم کنید تا چای‌ساز در مدت زمان معین خاموش شود. اگر چای‌ساز دارای سیستم خاموشی خودکار نیست، بهتر است مدل‌های تایمردار آن را خریداری کنید.
صفحه‌نمایشگر
درصورتی‌که چای‌ساز شما دارای صفحه‌نمایش دیجیتالی باشد؛ تنظیم آن آسان‌تر است. در این صورت می‌توانید از روی نمایشگر میزان دمای آب، زمان و سایر قابلیت‌های فعال شده را مشاهده کنید.
سیم‌جمع‌کن
چای‌سازهایی که دارای محفظه جمع‌آوری سیم‌جمع‌کن هستند باعث می‌شوند به سیستم الکترونیک آن‌ها آسیب کمتری وارد شود. در این صورت جابه‌جایی آن آسان‌تر است و سیم آن نیز به‌مرور دچار تاب خوردگی، خرابی و اتصالی نمی‌شود.
شاخص نشان‌دهنده آب درون کتری
درصورتی‌که بدنه چای‌ساز از جنس شیشه و پیرکس باشد به راحتی می‌توانید سطح آب درون آن را مشاهده کنید. اما در چای‌سازهای پلاستیکی، سرامیک و استیل سطح آب درون آن قابل مشاهده نیست. در این نوع چای‌سازها بهتر است نشانگر سطح آب وجود داشته باشد تا میزان آب را مشاهده کنید. علاوه بر این نشانگرها میزان حداقل و حداکثر آبی موجود در کتری را نشان می‌دهند.
مصرف برق کم
ازآنجایی‌که هزینه برق در کشور ایران در مقایسه با گاز بیشتر است، بهتر است از نمونه‌هایی خریداری کنید که مصرف برق پایین‌تری دارند. در غیر این صورت با استفاده زیاد و هرروزه از چای‌ساز و روشن کردن آن در ساعات اوج مصرف برق باعث می‌شود هزینه زیادی برای مصرف برق بپردازید.
ایمنی
در استفاده از وسایل برقی، ایمنی حرف اول و آخر را می‌زند؛ بنابراین بهتر است از جنس‌های استاندارد استفاده کنید. چای‌سازهایی که بدنه خوب و مقاومی دارند سیستم برقی آن‌ها استاندارد است و قابلیت‌هایی مانند قطع اتوماتیک و خاموشی خودکار دارند. نشانگر آب بر روی چای‌سازهای با بدنه تیره باعث می‌شود چای‌ساز دچار کمبود آب و اتصالی نشود. بنابراین با مشورت فروشنده بهتر است یک چای‌ساز باکیفیت و مطمئن خریداری کنید.
بودجه
در نهایت و با توجه به تمام قابلیت‌های ذکر شده و جنس و اندازه چای‌ساز، هریک از آن‌ها با قیمت‌های متنوعی وجود دارند. بنابراین بهتر است قابلیت‌های مهم و کاربردی را در نظر گرفته و برای قابلیت‌های جانبی با توجه به بودجه‌ای که دارید هزینه کنید.
سخن آخر…
امروزه چای و دم‌نوش‌ها طرفداران زیادی دارند و باعث آرامش ذهنی و جسمی بعد از یک روز کاری سخت می‌شود؛ در اکثر مواقع وقت‌گیر بودن تهیه این نوع نوشیدنی‌ها باعث می‌شود کمتر سراغ آن‌ها برویم. در این میان چای‌سازها وسیله‌های خوبی هستند که به‌سرعت می‌توانند چای و دم‌نوش را آماده کنند؛ البته مشکلاتی مانند خوب دم نکشیدن، از بین رفتن طعم و بو و تجمع رسوبات در برخی از آن‌ها وجود دارد که با تحقیق و انتخاب یک مدل مناسب هیچ یک از این مشکلات بروز نخواهند کرد.
منبع: بلاگ بورسیکا
